Ad Verkleij, vice-voorzitter
bestuur RK Parochie Amstelland,
zondag 10 januari 2016
Beste medeparochianen,
Wat fijn dat u in zo’n groten getale bent gekomen. Ik maak graag van de gelegenheid gebruik om een paar gedachten over de toekomst met u te delen.
Deze nieuwjaarsreceptie in deze koude kerk is om meerdere redenen een mijlpaal. Meer dan 5 jaar geleden ging deze kerk plotseling dicht. De stenen vielen uit de gewelven. Met vereende krachten is de kerk nu weer hersteld. Het meeste werk is onzichtbaar. Het zit onder de grond en aan de buitenkant.
Toen ik zojuist hier naar toe fietste, zag ik de toren van de Urbanus fier uitsteken boven de Amstelveense Poel. Wat ziet de kerk er weer prachtig uit!
Veel is nog verborgen achter plastic. Dat geldt ook voor het grote ingepakte orgel. Dat gaan we nog verplaatsen naar de plek waar dat hoort. Achter in de kerk op de koorzolder.
Verhuizen
We werken met vereende krachten aan de laatste loodjes, zodat we op ZATERDAG 21 MEI de kerk weer feestelijk in gebruik kunnen nemen.
De week daarvoor zullen we met elkaar afscheid nemen van de Heilige Geestkerk. Die gaat dan dicht.
De parochianen van de Urbanus hebben tijdelijk moeten inhuizen bij de Heilige Geest. Ik hoop dat dat samenwonen heeft geleid dat u nu als één gemeenschap verhuist naar deze mooie kerk.
Voor een deel van de parochianen voelt de heropening van de Urbanus als een terugkeer. Voor veel anderen voelt het verlaten van de Heilige Geestkerk als het achterlaten van een oud en vertrouwd huis. Een huis dat velen van u nog hebben gebouwd zien worden. Waar uw kinderen zijn gedoopt, gevormd, en getrouwd en waar u geliefden hebt begraven. Dat doet pijn. Kerksluitingen zijn pijnlijk. Dat zijn we ons ook bewust.
Ons pastoraal team organiseert momenteel gesprekken met betrokken parochianen.
Inmiddels is er een groep mensen bezig om de verhuizing fysiek voor te bereiden. Er worden lijsten gemaakt van wat er terugkomt uit de oude inrichting van de Urbanus voor de restauratie en wat er aan voor de parochianen waardevolle zaken mee gaan uit de “Heilige Geest”. Ons doel is deze spullen uit beide interieurs harmonieus en stijlvol samen te voegen tot één mooi en functioneel interieur waarin iedereen zich herkent en thuis voelt.
Niets verbroedert en verzustert meer dan het samen inrichten van het nieuwe huis. Dus bij deze, meldt je aan bij Edwin Barendsen om een paar dagen te komen helpen met sjouwen, verhuizen, schoonmaken, optuigen, etc. Veel handen maken ligt werk!!
We zullen namelijk nog even moeten improviseren met het parochiecentrum. Zoals bekend hebben we de planvorming “on hold” gezet. Zodra deze kerk weer open is, gaan we daarmee verder.
Een van de redenen van dit opknippen van de besluitvorming is dat het allemaal zo verschrikkelijk veel geld kost. De bodem van de schatkist is bereikt. De samengevoegde gemeenschap van de Urbanus en de Heilige Geest moet nu geld lenen van andere locaties om de rekeningen te kunnen betalen. Gelukkig zijn die andere locaties daartoe bereid. Ook dat is een vorm van solidariteit binnen onze nieuwe parochie.
De HG-kerk wordt verkocht, maar de geplande opbrengst zit al lang in de begroting! En de kerk moet ook nog geëxploiteerd kunnen worden. Werk aan de winkel, dus.
Op 1 februari praten we daarover verder in een aparte vergadering van de beide locatieraden en andere betrokkenen. Daar krijgt u nog een uitnodiging voor.
Dit over de kerk als huis. Het zal duidelijk zijn dat dit allemaal alleen gerealiseerd kon worden door een ongelooflijk grote inzet van vele vrijwilligers. Niet alleen voor de kerk, maar ook voor het laten doordraaien van het gewone geloofsleven. Dank daarvoor. Ook dank voor de Vriendenstichting voor jullie inzet. We zullen binnenkort een afspraak maken voor het gebruik van de kerk voor jullie culturele activiteiten. Daar is de tijd nu ook rijp voor.
Het pastoraal team
Zoals bekend houdt Tom Buitendijk op 1 februari op met het werken voor onze parochie. Ik heb eerder al gezegd dat ik hoopte dat het nog lang zou duren voor wij de boodschap zouden krijgen dat Tom zou stoppen. Die boodschap kwam eerder dan ik gehoopt had. Toen de Karmelieten uit Amstelveen vertrokken en de zorg voor de Titus Brandsmaparochie hebben teruggegeven aan de bisschop, is Tom achtergebleven uit solidariteit met de parochie. Sterker nog, hij heeft zijn verantwoordelijkheid laten uitbreiden tot heel Amstelland.
Tom heeft vanaf het begin duidelijk gemaakt dat er voor hem maar één argument zou zijn om vroegtijdig te vertrekken. Dat zou zijn als de Karmelieten een beroep op hem zouden doen. Dat is nu gebeurd. We respecteren het besluit dat Tom op zijn 69ste nog aan een zware nieuwe klus begint.
Tom wil nu geen aandacht voor zijn afscheid. Op 24 april is Tom 40 jaar priester. Dat wil hij graag in onze gemeenschap vieren en combineren met zijn afscheid en met zijn 70ste verjaardag. Dat gaan we dus goed voor hem regelen!! En nu alvast: heel veel dank voor al die jaren dat je als inspirerende herder ons aan de hand genomen hebt. U mag best even klappen!
Dat betekent dat we opnieuw een vacature hebben in het pastoraal team. U kunt van ons aannemen dat wij maximale druk uitoefenen op de bisschop om een nieuwe priester te benoemen. Afgelopen vrijdag heb ik nog met onze beide bisschoppen gesproken. Zij bevestigen steeds dat zij onze situatie kennen. En de urgentie onderstrepen. Maar ze hebben nog geen oplossing.
Van mijn kant heb ik gewezen op de aantrekkelijkheid van onze parochie voor een nieuwe pastoor. Een grote parochie, zonder grote conflicten, met binnenkort een prachtige nieuwe kerk, met veel vrijwilligers en niet al te veel financiële problemen. Dit laatste jammer genoeg met uitzondering van Bovenkerk, maar daarover later. Kortom een prachtige plek voor een zittende pastoor elders die carrière wil maken, of een prachtige plek voor een jonge pastor die het vak nog moet leren en die we goed kunnen begeleiden. Hopelijk horen we rond de zomer wat ons te wachten staat.
In de tussentijd moeten we ons bezinnen op hoe we verder gaan, met een op zijn positiefst gezegd, een afgeslankt, pastoraal team. Dat geldt bepaald niet alleen voor Titus Brandsma gemeenschap. Het geldt voor het hele pastorale team en daarmee voor de hele parochie.
Voor de korte termijn zijn er noodverbanden gelegd, met name voor de zondagse liturgieviering. Maar dat is op termijn niet voldoende. Er dreigt opnieuw een situatie te ontstaan dat we roofbouw gaan plegen op onze pastores.
Wij zoeken de oplossing niet in kerksluitingen. Zolang er op een locatie een levensvatbare geloofsgemeenschap actief is, die zichzelf kan organiseren, waar regelmatig goede vieringen plaats vinden en die bovendien voldoende inkomen genereert om op locatie door te kunnen gaan, zijn kerksluitingen niet aan de orde.
Waar we wel met elkaar verder over moeten blijven praten, zijn activiteiten, zoals de Eerste Communie, het Vormsel, catechese, diaconie, etc. De samenwerking tussen de locaties op deze gebieden is al sterk gegroeid en dat zullen we in het komende jaar met kracht moeten voortzetten.
Vorming en toerusting
Ik koppel vorming en toerusting aan de levensvatbaarheid van onze kerk. Met name, hoe binden we volgende generaties aan onze gemeenschap. Als we daarin niet slagen , dan doet over een overzienbaar aantal jaren de laatste parochiaan hier het licht uit.
Het laatste jaar heb ik de gelegenheid om me wat meer te verdiepen in de boodschappen die onze paus Franciscus letterlijk de wereld in slingert. Ik hoorde gisteren een lezing van Stijn Fens in zijn rol als “Vaticaan”-watcher. Hij typeerde Franciscus als iemand die vanaf de eerste dag van zijn benoeming het imago van de kerk heeft veranderd. Niet door de geloofsleer te veranderen, maar door daar meer pastoraal en barmhartig mee om te gaan. Hij durft als kerkleider weer standpunten in te nemen in grote maatschappelijke conflicten, en trekt daarmee de aandacht weg van theologische fijn slijperij en van de terechte kritiek op de kerk over bijvoorbeeld seksueel misbruik.
De oproep voor een missionaire kerk spreekt mij bijzonder aan. De paus heeft het over een dubbele missie. Hij constateert bij volgende generaties die zich nog katholiek noemen en voelen een geweldig gebrek aan kennis over het Evangelie en de leer van de kerk. Hij constateert bovendien dat er steeds meer mensen geheel zonder een religieuze beleving zijn opgevoed en opgegroeid. Beide groepen hebben zijn aandacht en horen onze aandacht te krijgen.
Wij moeten als kerk tegenwicht durven te bieden tegen de steeds sterker wordende antireligieuze stromingen in onze samenleving. Ik hoef maar te wijzen op het recente initiatief van D66 om de zinsnede “Koning bij de gratie Gods” te schrappen uit wetsteksten of het eerdere initiatief in de Tweede Kamer op het schrappen van het verbod op godslastering. Symboolpolitiek van de bovenste plank!
Het probleem is dat vaak dit antireligieuze geluid gebaseerd is op een volstrekt gebrek aan kennis over het Christendom en over andere religies. Daarmee wordt de wijsheid en vaak ook de radicale standpunten die deze religies hebben voortgebracht, vergeten. Dat juist vaak gelovige mensen hebben opgeroepen tot vrede en verzoening, tot bescherming van de armen en van de zwakken in de samenleving wordt volstrekt over het hoofd gezien.
Ik noem bijvoorbeeld de beginselen van de Sociale Leer van de Kerk, zoals al in 1891 is verwoord in de encycliek Rerum Novarum. Daarin kritiseerde de RK kerk reeds de uitbuiting van de arbeiders in de industriële revolutie. Meer recent noem ik de publicaties van paus Franciscus over de vreugde van het Evangelie( Evangelii Gaudium) en aan zijn Encycliek Laudato Si met daarin zijn radicale oproep over milieu en het beheer van moeder aarde. Beide, als je er even voor wilt gaan zitten, buitengewoon inspirerende documenten.
In deze stukken wordt regelmatig teruggegrepen op onze oude teksten in de Bijbel en op stellingnames van oudere en jongere kerkvaders. Ik doel bijvoorbeeld op de Regel van Benedictus uit de 6e eeuw na Christus die nu regelmatig opduikt in de managementliteratuur over verantwoord ondernemen, op de gedichten van de heilige Franciscus van Assisi over Moeder aarde uit de 13e eeuw, die vaak worden aangehaald in het milieudebat.
Ik denk dat we vanuit die traditie de brug kunnen leggen naar de problemen van het heden. Ik denk dat daarmee ook bruggen zijn te leggen naar de levensvragen waar volgende generaties dagelijks mee bezig zijn.
Ik ben ervan overtuigd dat wij vanuit die traditie en wijsheid heel veel te bieden hebben. Paus Franciscus heeft laten zien hoe het beeld van de kerk kan worden veranderd. Hoe barmhartigheid weer een kernbegrip van het geloof is geworden in plaats van het strikt leven volgens de traditionele regels.
Ik vind dat we met elkaar er trots op kunnen zijn dat we behoren tot die Katholieke Kerk. Die trots moeten we met elkaar uitdragen Vanuit dat perspectief wens ik u allen een zalig nieuwjaar.